Ogród włoski, renesansowy – jak założyć ogród w stylu włoskim?

Ogród włoski, nazywany także ogrodem renesansowym powstał w epoce odrodzenia. Kiedyś okazałe i ogromne ogrody były obecne w całej Europie jedynie przy zamkach. W epoce renesansu budowano coraz więcej wolno stojących willi, wokół których projektowano właśnie eleganckie ogrody włoskie pełne zieleni, podzielone na jednakowej wielkości kwatery. Co ważne, ogród w stylu włoskim musiał spełniać pewne wymagania określone przez ludzi ówczesnej epoki. Jak stworzyć włoski klimat koło swojego domu? Wskazówki znajdziesz w poniższym artykule.

Ogród włoski – historia

Ogród włoski był nowym stylem projektowania terenów zielonych, który pojawił się pod koniec XV wieku w bogatych willach w Rzymie i Florencji. We wcześniejszym czasie średniowieczne ogrody we Włoszech otaczano murami, uprawiano w nich warzywa, owoce, zioła, ale także służyły do modlitwy.

Renesansowy model bazował na otwartej przestrzeni. Cały teren podzielony był na kwatery i dominowały w nim geometryczne kształty. Przestrzeń ta przestała być postrzegana jako służąca jedynie do uprawy produktów do gotowania, ale stała też się strefą odpoczynku. Styl renesansowy ogrodu czerpał inspiracje ze stylu rzymskiego, w którym to ceniono geometryczne wzory, idealny porządek i piękno. Przestrzeń ta miała przede wszystkim zachwycać swoim wyglądem.

Czym się charakteryzowały włoskie ogrody?

Wczesnorenesansowe ogrody włoskie tworzono z tunelami zieleni, zacienionymi drzewami oraz zamkniętym giardino segreto, czyli sekretnym ogrodem. Ogrody w stylu włoskim tworzono w różnych rozmiarach, a w połowie XVI stały się bardziej okazale i bogate.

Charakterystyczne elementy, bez jakich nie mogły się obyć, to fontanny, groty, posągi, a także budowle Medyceuszy oraz innych bogatych rodzin. Tak stworzony teren zielony był formą teatru publicznego, miał ukazywać piękno, porządek, mądrość, moc, wpływ i chwałę, którą Medyceusze przynieśli Florencji. Współcześnie dawne włoskie ogrody są często otwarte dla turystów, natomiast wille przekształciły się w muzea czy galerie sztuki.

Symetryczne kwatery a ogród włoski

Włoski ogród charakteryzował się tym, iż był podzielony na kwadratowe kwatery rozdzielone prostymi dróżkami czy ścieżkami, które krzyżowały się ze sobą pod kątem prostym. Taka zasada podziału nazywana była „ad quadratum”. Dostępna wolna przestrzeń oraz jej kształt miały wpływ na to, ile takich kwater było i jak wyglądała ich lokalizacja. Podstawowy podział zieleńca wyznaczany był też, biorąc pod uwagę usytuowanie budynku.

Ogród w stylu włoskim skupia się na wiecznie zielonych krzewach (np. zimozielone cyprysy), ziołach, ale także jest zdobiony różnymi kwiatami. Charakterystyczne jest w nim też to, iż bukszpan otacza symetryczne kwatery roślin.

Ogród w stylu włoskim – w jaki sposób go zaprojektować?

Ogród w stylu włoskim wyróżnia się przede wszystkim tym, iż panuje w nim regularność. Rośliny w nim należy starannie przycinać, ponadto panują w nim geometryczne kształty.
Chcąc stworzyć taką zieloną przestrzeń, należy zadbać to, aby każde drzewko i krzak był o niemal idealnie równym kształcie.

Aby urządzić ogrody w stylu włoskim, należy sięgać po rośliny wiecznie zielone, oraz pnącza (służące do stworzenia ciennika, czyli przejścia). Ogrody włoskie mogą mieć też niski żywopłot, często znajdują się w nich baseny i fontanny kaskadowe. Zanim przystąpisz do realizacji projektu, powinieneś dowiedzieć się jak zaplanować ogród.

Altany i inne ozdoby

Nie można też zapomnieć o kamiennym podłożu, na którym znajdą się altany czy też wygodne meble ogrodowe. Do ogrodu pasują też donice, w których nie może zabraknąć różnych kwiatów (np. chaber górski). W geometrycznych połaciach ogrodowych można też często natknąć się na marmurowe rzeźby.

Ogród włoski – wybór kolorów oraz materiałów

Projektując ogród w stylu włoskim, należy pamiętać o odpowiedniej kolorystyce. Króluje tutaj intensywna, ciemna zieleń, na której tle zjawiskowo wyglądają soczyste barwy owoców i roślin.
Włoski ogród renesansowy warto więc ozdobić kwiatami i krzewami w kolorze:

• błękitnym,
• żółtym,
• czerwonym,
• amarantowym,
• pomarańczowym.

Ogrody włoskie to przede wszystkim materiały naturalne, które pasują swoimi odcieniami do barw natury. Ozdobą tarasów mogą być więc ceramiczne albo gliniane donice, a królować mogą na nich kolory drewna. Dobrym wyborem na tarasie, czy w altanie jest też kamień naturalny, terakota w beżach i zgaszonych pomarańczach. Dobrze, jeśli parasole ogrodowe i markizy zrobione są z naturalnych tkanin (bawełna, gruby len).

Ogród włoski – jakie rośliny do niego pasują?

Włoski ogród to przede wszystkim idealnie przycięte żywopłoty, zielone krzewy, drzewa cytrynowe i winorośle. Istnieje wiele pięknych roślin, które sprawdzą się w takiej przestrzeni i stworzą wyjątkowy klimat włoski w przydomowym ogródku.

1. Milin – pnącze o pomarańczowych, ognistych i rurkowatych trąbkach albo krzew oleandra o wielokolorowych kwiatach i pięknie mieniących się liściach.
2. Ostrowiec czerwony – okazała roślina dorastająca do 100 cm wysokości, którą zdobi wiele fioletowych kwiatów, z nią włoski ogród renesansowy nabiera niebywałego uroku.
3. Winorośl – do ogrodu w tym stylu sprawdzi się też bujna winorośl, która zapewni cień i ochroni przed ostrym słońcem, używa się jej na tarasy czy altany.
4. Bukszpan – ogród o tym klimacie należy ozdobić ornamentami z bukszpanu, to właśnie bukszpan tworzy regularne kwatery i otula alejki.
5. Pachnący jałowiec – jest to inaczej jałowiec skalny, który ma wąski i strzelisty przekrój.
6. Lawenda – ma piękny, intensywnie fioletowy kolor. Oprócz niego lawenda doceniania jest z uwagi na swój cudowny zapach. Sprawdzi się na tarasy (w donicach), ale też sadzona wprost do gleby. Zobacz, jak dbać o lawendę.

Jakie jeszcze rośliny warto rozważyć?

• Strzeliste cyprysy – są to wiecznie zielone krzewy o wysokim i strzelistym pokroju.
• Pnące róże – do ogrodu włoskiego pasują też subtelne róże, które są symbolem miłości. Odpowiednie będą rośliny w kolorze białym, czerwonym czy różowym.
• Jaśmin – krzew ten ma biało-kremowe kwiaty cudowny, intensywny zapach. Idealnie pasuje do ogrodu w stylu włoskim.
• Berberys – do ogrodu włoskiego sprawdzi się też berberys, który jest łatwym w uprawie krzewem. Wyróżnia się tym, że ma czerwone listki, otoczone żółtą krawędzią.
• Bazylia – ogród renesansowy to także zioła, takie jak bazylia. Rośliny te będą nie tylko ozdobą, ale też sprawdzą się jako dodatki do wielu dań.
• Oregano – włoski ogród to nie tylko krzewy, kwiaty, ale też zioła, które można wykorzystać w kuchni.

Zobacz jakimi roślinami charakteryzuje się ogród angielski: https://poradnik-ogrodniczy.pl/ogrod-angielski-jak-zaprojektowac-ogrod/.

Ogród w stylu włoskim – wodne ozdoby

Ogród włoski to nie tylko pełno zieleni, ale też ujścia wody w postaci fontann. W przydomowym ogrodzie urządzonym w tym klimacie warto więc uwzględnić chociażby niewielką fontannę na planie koła, kwadratu czy innej figury geometrycznej. We włoskich ogrodach zdarzały się też oczka wodna czy małe strumyczki.

Ogród włoski – wybór mebli i dekoracji

Klasyczny ogród włoski to także odpowiednio dobrane komplety wypoczynkowe i dekoracje. We włoskich ogrodach nie może zabraknąć miejsc do odpoczynku i relaksu. Przyda się więc altana, którą można otoczyć niskim murkiem.

Elementy dekoracyjne muszą pasować do roślin, jak i budowli znajdujących się w tej przestrzeni. Do ogrodu sprawdzą się meble wykonane z naturalnych materiałów, takich jak drewno. Na tarasie także warto uwzględnić drewniane krzesła, sofy i stoły do wypoczynku, ale dobra będą też te z wikliny, rattanu czy metalu.

Elementy obowiązkowe dla stylu włoskiego

W ogrodzie w tym stylu nie może zabraknąć fontanny czy oczka wodnego, zlokalizowanego z centralnej części terenu. Elementy wodne to konieczność. W takim ogrodzie powinny pojawić się nie tylko okazałe rośliny, ceramiczne donice, ale również posągi i rzeźby.

Do dekoracji ogrodu dobrze też wykorzystać donice, pergole czy baldachimy, które ochroną przed upalnym słońcem. Na ścianie budynku może natomiast pojawić się winorośl.
Włoski ogród da się zaprojektować także w polskich warunkach. Ogrodnictwo nie jest wcale takie trudne, jakby się mogło zdawać. Tworząc włoskie ogrody, należy jedynie pamiętać o tym, co je charakteryzuje i czego nie może w nich zabraknąć.

Zobacz też, jak zaprojektować ogród w stylu japońskim.