Elementy małej architektury miejskiej

Ogrody i tereny zielone to nie tylko przestrzenie pełne drzew, krzewów, kwiatów i innych roślin. Na odpowiednio zagospodarowanym terenie znajdują się również dobrze przemyślane elementy małej architektury takie jak kosze na śmieci, ławki czy posągi. Bez nich można byłoby się poczuć bardziej jak w lesie niż na uporządkowanym skwerze czy w parku. Dlatego nie można o nich zapomnieć w trakcie projektowania przestrzeni.

Możliwość wykorzystania poszczególnych elementów małej architektury zależy przede wszystkim od przeznaczenia terenu, który ma się do zagospodarowania oraz jego właściciela. Za parki i skwery miejskie odpowiedzialne są władze miast, za powierzchnie zielone na osiedlach – spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe. Również pojedynczy usługodawcy miewają teren przypisany do lokalu, o który powinni dbać we własnym zakresie. Natomiast za prywatną działkę odpowiada jej właściciel. Co jeszcze warto wiedzieć?

Co o małej architekturze mówią przepisy?

Definicja obiektów małej architektury jest zawarta w art. 3 pkt 4 ustawy Prawo budowlane. Warto zapoznać się z nią zanim podejmie się decyzję o ustawieniu któregokolwiek z nich. Obiekty małej architektury są podzielone na kilka kategorii. Mogą to być m.in. obiekty kultu religijnego (np. kapliczka lub przydrożny krzyż), obiekty architektury ogrodowej (np. posąg lub fontanna) lub obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku (np. blokada parkingowa lub kosz na śmieci). Uogólniając są to niewielkie elementy służące zagospodarowaniu terenu według danego zapotrzebowania. Nie wymagają one pozwolenia na budowę jednak jeśli chce się postawić coś takiego w miejscu publicznym, należy zgłosić to odpowiednim organom, np. do urzędu miasta. Jeśli zaś chciałoby się postawić blokadę parkingową na przypisanym sobie miejscu do parkowania na osiedlu – musi o tym wiedzieć spółdzielnia lub wspólnota zarządzająca terenem wspólnym.

Elementy małej architektury na terenie prywatnym

Na własnej działce można dowolnie stawiać przydatne obiekty małej architektury. Niektórzy decydują się np. na stojaki na rowery przy wejściu do domu lub urocze żeliwne ławki w strefie wypoczynkowej ogrodu. Odwiedzając sklep stojaknarower.pl można przejrzeć różnego typu elementy małej architektury przeznaczone do użytku zarówno w przestrzeniach publicznych jak i na terenie prywatnym. Warto zapoznać się z dostępnymi tam produktami, bo mogą one być dobrym źródłem inspiracji. Czasem okazuje się, że coś, co jest powszechne w przestrzeniach publicznych bardzo dobrze sprawdza się również jako element własnego ogrodu.

Co nie jest obiektem małej architektury?

Należy pamiętać, że duże obiekty takie jak oczka wodne, altany o wielkości powyżej 10m² czy duży urządzony plac zabaw nie są zaliczane do małej architektury. Postawienie takich elementów w przestrzeni wymaga co najmniej zgłoszenia do odpowiednich organów, a nawet pozwolenia na budowę. Dlatego przed każdą decyzją o wprowadzaniu zmian na terenie przeznaczonym do zagospodarowania warto uważnie czytać przepisy prawa, żeby uniknąć ewentualnych kłopotów.